الهه آرانیان

بیست‌ودومین دوره جایزه قلم زرین که از سال 1381 هرسال به همت انجمن قلم ایران برگزار می‌شود، در روز چهارشنبه، 13 تیر برگزیدگان خود را شناخت. در این دوره 410 اثر در پنج گروه شامل داستان کودک و نوجوان، شعر کودک، داستان بزرگ سال، شعر بزرگ سال و نقد و پژوهش ادبی به رقابت پرداختند. نکته درخور توجه ، حضور پررنگ آثار داستانی کودک و نوجوان با 203 اثر در این دوره بود و بعد از آن داستان بزرگ سال با 88 کتاب و شعر کودک و نوجوان با 52 اثر بیشترین آثار این دوره را به خود اختصاص دادند. راضیه تجار، نویسنده کتاب‌های «ستاره من»، «گمان مبر که شعله بمیرد»، «کوچه اقاقیا» و «زن شیشه‌ای» که سال گذشته به ریاست انجمن قلم ایران رسید، در گفت‌وگو با خراسان از پیشینه جایزه قلم زرین، نقاط قوت و ضعف‌های آثار بیست‌ودومین دوره این جایزه و برنامه‌های پیش روی انجمن قلم ایران در آینده می‌گوید.

درباره پیشینه جایزه قلم زرین که امسال بیست‌ودومین دوره آن برگزار شد، بفرمایید.
عمر انجمن قلم 25 سال و عمر جایزه قلم زرین 22 سال است. بعد از تاسیس انجمن و اقداماتی که در زمینه فرهنگی و ادبی آغاز کردیم، به این نتیجه رسیدیم که جای یک جشنواره قوی با داورانی که هم نگاه ساختاری و فنی و محتوایی داشته باشند و هم بر جریان‌های مختلف ادبی مسلط باشند، خالی است و تصمیم گرفتیم جایزه قلم زرین را پایه‌گذاری کنیم. این جایزه در ابتدا کار خودش را در سه گروه داستان و شعر بزرگ سال و نقد و پژوهش ادبی آغاز کرد و بعد از چند سال دو شاخه شعر و داستان کودک و نوجوان هم به آن اضافه شد.

داوران این جایزه براساس چه معیارهایی انتخاب می‌شوند؟
ملاک انتخاب داوران جایزه قلم زرین، شاخص بودن، صاحب اثر بودن و داشتن صلاحیت نقد ادبی است. افرادی مانند آقایان رضا اسماعیلی و مصطفی محدثی خراسانی از داوران این دوره جایزه بودند. روال کار هم به این صورت بوده که برای هر گروه سه داور و در مجموع 15 داور انتخاب کردیم که در صورت نیاز دو داور دیگر هم اضافه می‌شوند و نتیجه هم بر اساس آیین‌نامه به هیئت مدیره وقت اعلام و بعد معرفی می‌شود. در طول این سال‌ها آثار بسیار خوبی ارائه شده که به‌عنوان برگزیده یا تقدیرشده در حافظه جامعه ادبی ماندگار شده‌اند.

آثار این دوره را چطور ارزیابی می‌کنید؟ خلاقیت و نوآوری در این دوره تا چه اندازه بود؟
به‌طور کلی آثار شاخصی در این دوره برگزیده شدند؛ از جمله کتاب «شام اَوَد» آقای علیرضا قزوه که از شاعران صاحب‌نام و باسابقه ایران هستند اما اگر بخواهم آثار این دوره را آسیب‌شناسی کنم، باید بگویم احساس می‌کنم نسل جدید که به‌ویژه در حوزه بزرگ سال دارند کار می‌کنند، چندان آثار خلاق و درخشانی ارائه نمی‌دهند. نسل جدید باید مطالعه را گسترده و ممارست را بیشتر کند و آثار خلاقانه ارائه دهد. کار درباره شهدا و... خوب است، اما باید صفر تا صد آثار از خودشان باشد.

برنامه‌تان برای دوره بیست‌وسوم جایزه قلم زرین چیست؟
برای دوره بعد می‌خواهیم آیین‌نامه جایزه قلم زرین را بعد از 22 سال مجدد بررسی و اصلاحاتی بر آن اعمال کنیم. اگر حمایت مالیِ جدی از این جایزه صورت بگیرد، تصمیم داریم برای هر شاخه یک جایزه مجزا برگزار کنیم تا آثار به‌صورت تخصصی‌تر بررسی شوند.