مریم سیامنصوری
«آن پچت» از برجسته ترین نویسنده های معاصر امریکایی است که با رمان «بل کانتو» توانست جایزه پن فاکنر و جایزه ادبیات داستانی زنان را در سال 2001 از آن خود کند. جان آپدایک نویسنده فقید امریکایی در همان زمان «آینده ای درخشان» برای پچت پیش بینی کرد؛ آینده ای که با رمان های بعدی او به وقوع پیوست؛ «سرزمین عجایب» ششمین رمان پچت در سال 2011 منتشر شد و بار دیگر نگاه ها را به سمت او جلب کرد. «سرزمین عجایب» به فهرست رمان های برتر جایزه ادبیات داستانی زنان راه یافت و در فهرست رمان های برتر سال تایمز و پابلیشرویکلی و نیویورک تایمز قرار گرفت. این رمان با ترجمه مهرک ملک مرزبان از سوی نشر کتاب کنج منتشر شده است.

در دنیای هزارساله ای که جز دلسردی و سرخوردگی چیزی به بار نیاورده، جست وجوی امریکایی برای عجایب روی چیزی بسیار بزرگ یا فوق العاده کوچک متمرکز شده است. از یک سو، زمینی است به مثابه زمین بازی که شکار برای هرچیز جادویی در طبیعتی که بخش اعظم آن از بین رفته دشوارتر از دسترسی همگانی به جیو.پی.اس است. جهان دیگری به اندازه حیات میکروسکوپی سلول ها و باکتری ها به دور از چشم همه در جریان است. «سرزمین عجایب» دو قلمرو فرمانروایی را در داستان زندگی یک داروشناس به تصویر می کشد: مارینا سینگ کسی است که به جنگل آمازون سفر می کند تا مدتی را با قبیله اسرارآمیز لاکاشی سپری کند. انگیزه شخصی مارینا برای سفر به برزیل این است که تحقیق کند چه بر سر همکارش آندرس آکمان آمده، کسی که ظاهرا قبل از او در سفر به همان جا فوت کرده است. او باید یک گزارش درمورد تحقیقی که توسط آنیک اسونسون -استاد سابق سینگ- انجام شده، بنویسد. اسونسون زیست شناسی است که در حوزه مربوط به قبیله و فرهنگ مطالعه می کند. او قبلا متخصص زنان و ایمونولوژیست بوده و حالا بسیار مصمم است که رازهای قبیله لاکاشی را مخفی نگه دارد. او به مدت چندسال به صورت قراردادی مشغول تحقیق در زمینه دلیل بارداری زنان لاکاشی تا سن 70سالگی بوده و اکنون با پشتکار و سرسختی فراوان از سخن گفتن در این موضوع اجتناب می کند. در رمان اول پچت «قدیس حامی دروغگویان» (1992) شخصیت اول داستان به نام رز بیش از بیست سال از همسر دوم خود بزرگ تر است؛ اما دلیل تیره شدن روابط آن دو در زندگی مشترک قطعا عدم وفاداری است. «سرزمین عجایب» نبود تقارن در رمان قبلی را به شکل پیچیدگی های احساسی در قالب سفر مارینا بازتاب می دهد. مانند رز، مارینا نیز با مردی که اختلاف سنی بسیار زیادی دارد در رابطه است. مردی شصت ساله به نام جیم فاکس که رییس او در شرکت داروسازی است. مرد هجده سال از مارینا بزرگ تر است و در رابطه آنها سکوت حاکی از علاقه بین آن دو است. درحالی که «به خیال خود آن قدر تنها هستند که اصلا شخص دیگری اطراف خود ندارند که با او زندگی کنند.» سکوت بین آنها کارکردهای مختلفی دارد؛ چراکه وحشت و تعجب هر دو می تواند به معنای تردید باشد.

وقتی ازدواج اول او به پایان رسید مارینا می خواهد گریه کند اما می بیند وقت ندارد. اینکه او دایما در سفر چمدان خود را گم می کند، گواه شرایط روحی او است. پچت قبلا هم رمان های خود را در مورد شخصیت هایی ساخته که احساسات آنها سرکوب شده، به طور مثال در «بل کانتو»، مترجم ژاپنی جین گمان می کند که «روح یک ماشین» در او حلول کرده، اما سرکوب عواطف او توسط روایتی که از ذهن شخصیت های دیگر می شود تعادل می یابد؛ اما در رمان «سرزمین عجایب» ما به ذهن مارینا دسترسی داریم. اگر او شخصیتی است که به سختی درک می شود، دلیلش این است که درک جهانی که مارینا در آن زندگی می کند نیز دشوار است. گستره جغرافیایی رمان وسیع است اما طیف قابل دیدن آن فقط متناوبا از طریق تقاطع مکان های مختلف است که قابل دیدن می شود.

«سرزمین عجایب» مملو از شباهت های ادبی است؛ به هنری جیمز، اساطیر یونان... اما بیشترین شباهت را به «دل تاریکی» شاهکار جوزف کنراد دارد. اثری که پچت آن را دوباره نویسی کرده و به جای شخصیت های مرد در داستان کنراد، از شخصیت های زن استفاده کرده است. «سرزمین عجایب» از نظر هیجان و احساسات مانند آثار قبلی او نیست اما تا امروز همواره پویاترین اثر او است؛ رمانی که سعی دارد به ریشه های فلسفی در زندگی بپردازد.