اگر نویسنده می توانست نمایشگاهی برپا کند و مانند نقاش، مجسمه ساز یا هر هنرمند دیگری تفکرات و تجربه زیسته اش را به معرض نمایش می گذاشت، چگونه می شد؟ کتاب «موزه معصومیت» اورهان پاموک با همین عنوان، موزه ای است در استانبول که تمام وسایل و اشیائی که در فصول مختلف کتاب از آنها در داستان گفته شده، در قفسه ها چیده شده اند. حتی ته سیگارهایی که شخصیت کشیده، در یک تابلو به دیوار آویخته شده. آنچه شخصیت های داستان به آن می اندیشیدند، در آینه، گل سر و فنجان، عروسک و پیراهن گل گلی متبلور می شود. نوشتن، واکاوی درونی ترین افکار، ترس ها و خواسته های هر نویسنده ای است که در جستارنویسی به اوج خودش می رسد. همیشه برای من به عنوان خواننده، موشکافی در زندگی نویسنده و جزئیات آن جذاب تر از داستان هایش است؛ چون برآمده از زندگی واقعی، خودافشایی و اعترافات اوست. کتاب «ویرانه های من» مانند نمایشگاه پرتره هایی است که محمد طلوعی از خودش کشیده و با کلمات در معرض نمایش گذاشته است. پرتره هایی که در زمان ها و مکان های مختلفی از خود به ما نشان می دهد. اگر «زیر سقف دنیا» جستارهایی بود که در هر شهری، تکه تکه هویتش را مانند پازلی کنار هم کامل می کرد، این بار مکان به درون منتقل شده و زمان، محوریت نوشتار او می شود. در زمانه انفجار سلفی ها، دوربین را درون خویش قرار داده و از احساسات خود در مواجهه با خودش می نویسد. خود برخاسته از خانواده، مدرسه، دانشگاه و جامعه را نمی بینیم، آن خود واقعی منعکس شده در آینه تمام قدی را می بینیم که به قول ژاک لکان، هر کودکی در سه ماهگی و قبل تر از آن می شناسد. اما به واقع چرا هرچه می گذرد و سال دار تر می شویم، نمی فهمیم چه کسی هستیم؟ پیچیده تر می شویم و چیزهای بیشتری از جهان اطراف و خودمان می فهمیم که شناخت خودمان را سخت تر می کند. اما آیا همه آدم ها قادر هستند جلوی پرتره خودشان بایستند و در برابر آن باز عکس بگیرند؟ یا سوژه خود باشند؟ خلاقیت نویسنده همین جاست. در تمام این هفت جستار پرتره بزرگی از نویسنده دیده می شود که در برابر آن، جزئیات پرتره های دیگری از او را می بینیم. متن ویرانه های من طوری سهل و ممتنع نوشته شده که مخاطب ناخودآگاه با او همدلی و همراهی می کند. ممکن است حتی تصمیم به نوشتن و نویسندگی بگیرد. و فکر کند نوشتن، کار آسانی است. گرچه هایدگر گفته: زبان، خانه وجود است و ما در برابر آن مسئولیم ولی باز هم سهل انگاری نویسنده در نوشتن از درک آن نکاهیده است. پرتره هایی که به ما نشان داده می شود، بخش هایی از زندگی نویسنده است که دارای مفاهیم عمیقی است و همه درگیر آن هستیم. تنهایی، درد، جوانی، جدایی، مرگ، پیری، کودکی، تضاد، وطن، فقدان و... . نویسنده از جوانی و شاعرپیشگی اش نوشته و انگار شبیه پرتره ای است که فرنان لژه با الهام از اشعار رمبو کشیده. بخشی از کتاب افسرده و آشفته و مضطرب بوده، مانند تابلوی میک جکر اندی وارهول و گاهی ور دیوانه اش را نشان مان داده، مانند پرتره باب دیوانه فرانتس هالس، مطرود و بی پناه است. زمانی هم شبیه پرتره ناصرالدین شاه که آن را کمال الملک کشیده، خودشیفته و محور جهان است. آنجا که درد می کشد، ما را یاد خودنگاره ماکس بکمن می اندازد که با خطوط عمیق و سیاه، درد و رنج را روی صورتش نقش انداخته. در جایی از کتاب اولین صید خودش را حاصل تنهایی می داند و به ما یادآوری می کند دستاورد و موفقیت هرکسی در وجود و ضمیر خودش اتفاق می افتد که به طور شگفت انگیزی شباهت زیادی با خودنگاره اکسپرسیونیستی اگون شیله دارد. سوالی که در ذهن مخاطب به وجود می آید، این است که مجسمه یا پرتره انسان ها چه لزومی داشته و تا امروز چه سیری را طی کرده؟ البته نویسنده خودش را با نوشتن کلمات عریان می کند و احساساتش را بی پرده به تصویر می کشد و آن را در ذهن دیگران ابدی می کند. ابتدا پرتره ها و مجسمه صورت ها، مختص خدایان، حکام و شمائل بوده و بعد از آن بین قدرتمندان و ثروتمندان جامعه مرسوم شده. زمان، گذشته تا بالاخره بعد از دیوانگان، پرتره نگاری نصیب مردم عادی شده. ورود اتاق تاریک و تکنولوژی عکاسی به زندگی مردم، خودنگاره را تبدیل به عکس کرده و بعد از آن دستخوش تغییرات بزرگ تری شده، تا جایی که هنرمند بسیار ساده و مینی مال دست به بیان خود واقعی زده. مثلا ساختمان یا ستونی را ساخته و ادعا کرده این پرتره خودش است. در کتاب «ویرانه های من»، این تغییرات را به صورت محسوس مشاهده می کنیم. جایی که دیگر محمد طلوعی خودش را بنایی فروریخته می بیند، مانند پرتره تخریب شده ژان پیر رنو است که از سیمان و کاشی ساخته شده که در سال 2015 خراب شد و دیگر تعمیرشدنی نبود. البته در ابتدای کتاب عنوان می شود آدم هایی که در متن از آنها نام برده، دلیل آبادانی او بوده اند. پس او به غایت هنوز سر پاست. کلمه و تصویر، عنصرهایی هستند که روزانه، همه ما با آن مواجهیم اما کدام یک از آنها ماندگاری و تاثیر بیشتری بر ذهن و روح ما می گذارند؟ تفاوت نوشتن در اینجا مشخص می شود. کلمه می تواند ویران کند، می تواند دوباره بسازد. آبادی در نوشتن و کلمات ظاهر می شود. چیزی که در زندگی واقعی او روی داده است. دریدا، فیلسوف الجزایری تبار فرانسوی اصطلاحی دارد که کاملا در این کتاب نهفته است: Déconstruction ترکیب ویرانی و سازندگی، شالوده شکنی و بن فکنی. این همان احساس متضادی است که کاملا درباره وطن توضیح داده. نکته درخورتوجه، این است که نظریه فیلسوفان در تجربه های شخصی نویسنده درآمیخته شده که به مذاق خواننده خوش می آید. پایان هر جستار من را به یاد این بیت مولانا می اندازد که «گر ز فلک زهر ببارد همه شب/ من شکر اندر شکر اندر شکرم». و طعم شیرینی از آن تجربه های زیسته در ذهنم باقی می ماند، حتی اگر درباره نیستی و مرگ باشد. نویسنده چه می خواهد جز نامیرایی و جاودانگی، حتی اگر ویرانگی بر جای بگذارد. و آن را با کلمه میسر می کند.