.
بازنویسی‌های خلاقانه از شاهنامه برای نوجوانان
انتشار : 1403/02/26

ستاره منوچهری

نام او  برای نوجوان‌های کتاب‌خوان، نامی آشناست؛ نویسنده‌ای که بیشتر عمرش را در راه آشنایی نسل جدید با ادبیات کهن و قصه‌های عامیانه سپری کرده است. بسیاری از قصه‌ها و داستان‌های میرکیانی در قالب پویانمایی و سریال تلویزیونی به نمایش درآمده‌اند؛ ازجمله «قصه ما مثل شد» و مجموعه «حکایت‌های کمال».
یکی از مهم‌ترین آثار محمد میرکیانی در ادبیات کودک و نوجوان، بازنویسی‌های موفق او از متون ادبی کهن مانند شاهنامه فردوسی است. علاوه بر این، میرکیانی با اقتباس از شخصیت‌های محوری شاهنامه ازجمله رستم و سهراب، دو کتاب به نام‌های «عمو رستم» و «دایی سهراب» نوشته است. به مناسبت روز بزرگداشت فردوسی با این نویسنده درباره بازنویسی‌های شاهنامه و نیز کتاب‌های تازه‌اش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت‌وگو کرده‌ایم.

بازنویسی‌های بدون پشتوانه علمی
میرکیانی معتقد است برای رفتن به سمت بازنویسی یا اقتباس از شاهنامه فردوسی، اول از همه باید خلاقیت داشت. او می‌گوید: «وقتی نویسنده به سمت اثر بزرگ فردوسی می‌رود، باید نوآوری کند و کار خلاق انجام دهد و بازنویسیِ صرف نکند».
 این نویسنده درباره ویژگی بازنویسی موفق از شاهنامه برای نوجوانان می‌گوید: «ازآنجاکه داستان‌های شاهنامه برای گروه سنی نوجوان مناسب است، بازنویسی‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که هم مخاطب از اثر لذت ببرد و هم این‌که برای خواندن متن شاهنامه اشتیاق پیدا کند. بازنویسی به‌نوعی معرفی آن اثر هم هست. اگر کار ضعیف باشد ممکن است مخاطب از اصل اثر بیزار شود. درباره فردوسی هم کارهای زیادی شده، اما اغلب ضعیف است و پشتوانه تحقیقی و پژوهشی ندارد. من مجموعه داستانی به نام «عمو رستم» و «دایی سهراب» نوشته‌ام که برگرفته از شخصیت‌های رستم و سهراب در شاهنامه فردوسی هستند. این دو شخصیت‌های امروزی در دهه 50 تهران قدیم زندگی می‌کنند. این مجموعه را پیش‌ازاین انتشارات قدیانی منتشر کرده بود، ولی در آینده نشر منادی تربیت با تصویرگری جدیدی آن را منتشر خواهد کرد».

40 کتاب در نمایشگاه کتاب تهران
محمد میرکیانی در بخش دیگری از سخنانش از چاپ دو جلد پایانی مجموعه پنج‌جلدی «ماجرای دشت مرموز» و نیز تجدیدچاپ چند مجموعه دیگرش خبر داد و گفت: «دو جلد دیگر مجموعه پنج‌جلدی «ماجرای دشت مرموز» که پیش‌ازاین سه جلد آن منتشرشده بود، به نام‌های «عروسی غازها» و «کاخ کلاغ‌ها» منتشرشده است. این مجموعه با ادبیات کهن ارتباطی ندارد و داستان حیوانات در دنیای معاصر است. یک مجموعه سه‌جلدی به نام «بچه‌های کوچه» که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر کرده بود، تجدیدچاپ‌ شده. شش‌جلدی «قصه ما همین بود» را هم‌ نشر قلم تجدیدچاپ کرده. «حکایت‌های کمال» در پنج جلد و «قصه ما مثل شد» هم تجدید چاپ‌شده است. درمجموع 40 اثر من امسال در نمایشگاه کتاب در دسترس مخاطبان است. خبر تازه هم این‌که مجموعه 20 جلدی به نام «گنج قصه‌ها» که از ادبیات کهن برای نوجوانان بازآفرینی کرده‌ام، قرار است از سوی نشر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌زودی منتشر شود».