.
انتشار «بوته آزمایش» آرتور میلر با ترجمه حسن ملکی
انتشار : 1403/04/18

«بوته آزمایش» نوشته آرتور میلر، عنوان کتاب هشتم مجموعه آثار میلر نشر بیدگل است که به تازگی با ترجمه حسن ملکی منتشر شده است. «بوته آزمایش» روایتی است از وقایع تاریخی مربوط به تعقیب و محاکمه جادوگران در سیلم ماساچوست در قرن هفدهم. این نمایش نامه بر اساس اتفاقات و شخصیت های واقعی تصویری زنده و درعین حال دردناک از جامعه ای پریشان و عنان گسیخته به نمایش می گذارد. در اجتماع کوچک و مذهبی شهر شایعات مبنی بر جادوگری زنان اهالی را به تب وتاب انداخته و ترس ها و تردیدهای کهنه شان را از نو بیدار کرده است. برخورد بی رحمانه مسئولان و مقامات مذهبی و تلاش و اشتیاق غریب اهالی متعصب شهر برای شهادت دادن علیه همدیگر، نشان از نیروی ویرانگر خشونتی دارد که جامعه آن را جایز دانسته و حتی ترویج می کند.

این نمایش نامه که در سال 1953 نوشته شد، بازتابی است از التهاب های دوره مک کارتی در آمریکا و دستگیری و محاکمه گسترده افراد به جرم گرایش به کمونیسم. میلر نیز سه سال پس از انتشار نمایش نامه به خاطر امتناع از همکاری در جریان بازجویی اش به اهانت به کنگره محکوم شد.

آرتور میلر، نمایش نامه نویس و نظریه پرداز برجسته آمریکایی، در سال 1915 در شهر نیویورک متولد شد. این نویسنده برای قریب به 60 سال، با نوشتن نمایش نامه های بسیاری، به شخصیتی بحث برانگیز در جامعه ادبی آمریکای قرن بیستم تبدیل شد و نقش برجسته ای در ادبیات و سینمای آمریکا داشت. نمایش نامه «مرگ فروشنده»، معروف ترین اثر میلر، بارها در صحنه های مختلف اجرا شده و در میان 10 اثر برتر نمایشی فهرست شده است. میلر در میانه دهه 50 تا 60 میلادی موفق به کسب جایزه پولیتزر درام نویسی و بسیاری جوایز معتبر دیگر شد. این نویسنده در سال 2005 چشم از جهان فروبست.

میلر در توضیحی که در ابتدای نمایش نامه «بوته آزمایش» درباره میزان دقت تاریخی این اثر نوشته، به این نکته اشاره کرده که این نمایش نامه به معنایی که تاریخ دانان آکادمیک به کار می برند، تاریخ نیست. اهداف نمایشی باعث شده گاهی چندین شخصیت تاریخی این رویداد در قالب یک شخصیت درآیند؛ شمار دخترانی که فریاد می زدند کاسته شده؛ سن ابیگیل بالاتر در نظر گرفته شده؛ و قاضی های پرشمار هم سنگ و هم تراز به دو قاضی کاسته شده اند. میلر می گوید با وجود این به نظرش می رسد که خواننده به سرشت اصلی این رویداد که از عجیب ترین و دردناک ترین فصول تاریخ انسانی است، پی می برد. سرنوشت تک تک شخصیت ها دقیقا مانند الگوی تاریخی شان است و کسی در نمایش نیست که نقشی مشابه -یا در مواردی دقیقا مطابق- نقش تاریخی اش بازی نکند. میلر می گوید از ویژگی های شخصیتی اغلب اشخاص واقعی این رویداد چیز زیادی نمی دانیم، مختصر اطلاع ما از دل چند نامه، اسناد دادگاه، برخی انتقادهای مکتوب همان زمان و ارجاع هایی است که در منابعی با درجات مختلفی از اعتبار به اخلاق و رفتار آنان شده. پس، یا به آنچه در این متن اشاره شده باید اعتماد کرد یا آنها را زاده تخیل میلر دانیم. میلر می گوید بیشترین توانش را به کار گرفته تا آنها با آنچه از رفتارشان ثبت شده، هماهنگ باشند.

اولین اجرا از «بوته آزمایش» برنده جایزه تونی شد و اجراهای پرشمار دیگری که از آن شده، این نمایش نامه را به یکی از محبوب ترین آثار ادبیات نمایشی آمریکا بدل کرده است. در بخشی از این نمایش نامه می خوانیم:

«خانم پاتنم: می دونستم! گودی آزبرن سه شکم قابله من بود. چقدر التماست کردم، تامس، یادته؟ التماسش کردم آزبرن رو صدا نکنه، چون ازش می ترسم. بچه های من هر بار توی دست های اون پژمردند!

هیل: شجاع باش، تو باید اسم همه شون رو به ما بگی. دلت چه جوری طاقت می آره رنج بردن این بچه رو تماشا کنی؟ نگاهش کن، تیتوبا. این طفل معصوم خدا رو نگاه کن؛ روحش متشنجه، باید کمکش کنیم، تیتوبا؛ شیطان اون بیرون منتظره تا مثل موجود درنده ای که بالاسر بره در دام افتاده وایستاده، شکارش کنه. خدا ازت راضی می شه اگه کمک کنی».

«سقف کلیسای جامع»، «نوعی داستان عاشقانه»، «سرازیر در کوه مرگن»، «مرگ فروشنده»، «پس از سقوط»، «همه پسران من» و «چشم اندازی از پل» از دیگر آثار میلر است که در این مجموعه از سوی نشر بیدگل منتشر شده است.